
شعر شماره ۶ از مجموعه اشعار هوشنگ ابتهاج را در گلستان فان قرار دادهایم. ابتهاج علاوه بر شعر، در ترانهسرایی نیز تأثیرگذار بوده است. بسیاری از ترانههای معروف ایرانی برگرفته از اشعار او هستند که نشاندهنده توانایی او در بهرهگیری از زبان شعر در موسیقی است. همچنین شعر شماره ۷ از مجموعه اشعار هوشنگ ابتهاج؛ خانه دلتنگ غروبی خفه بود را در سایت گلستان فان بخوانید.
شعر شماره ۶
زمان قرعه ی نو می زند به نام شما
خوشا شما که جهان می رود به کام شما
درین هوا چه نفس ها پر آتش است و خوش است
که بوی عود دل ماست در مشام شما
تنور سینه ی سوزان ما به یاد آرید
کز آتش دل ما پخته گشت خام شما
فروغ گوهری از گنج خانه ی دل ماست
چراغ صبح که بر می دمد ز بام شما
ز صدق آینه کردار صبح خیزان بود
که نقش طلعت خورشید یافت شام شما
زمان به دست شما می دهد زمام مراد
از آن که هست به دست خرد زمام شما
همای اوج سعادت که می گریخت ز خاک
شد از امان زمین دانه چین دام شما
به زیر ران طلب زین کنید اسب مراد
که چون سمند زمین شد سپهر رام شما
به شعر سایه در آن بزمگاه آزادی
طرب کنید که پر نوش باد جام شما
تفسیر این شعر
این شعر به زیبایی و عشق و خوشبختی اشاره دارد و شاعر احساسات عمیق خود را نسبت به معشوق و زیباییهای زندگی بیان میکند. بیایید هر بیت را به زبان ساده توضیح دهیم:
1. “زمان قرعه ی نو می زند به نام شما / خوشا شما که جهان می رود به کام شما”
• در این بیت، شاعر میگوید که زمان جدیدی برای شما آغاز شده است و خوشحالی و موفقیت در زندگی شماست. به نوعی، شما در مرکز توجه و خوشبختی قرار دارید.
2. “درین هوا چه نفس ها پر آتش است و خوش است / که بوی عود دل ماست در مشام شما”
• شاعر به هوای دلپذیر و پر از عشق اشاره میکند که بوی عود (بوی خوش) را به یاد معشوق میآورد. این بوی خوش، نشاندهندهی احساسات عمیق شاعر است.
3. “تنور سینه ی سوزان ما به یاد آرید / کز آتش دل ما پخته گشت خام شما”
• شاعر میگوید که دلش به شدت میسوزد و این آتش عشق باعث شده که معشوقش (خام) به پختگی برسد. اینجا اشاره به تاثیر عشق بر روی معشوق دارد.
4. “فروغ گوهری از گنج خانه ی دل ماست / چراغ صبح که بر می دمد ز بام شما”
• در این بیت، شاعر میگوید که عشق او مانند گوهری در دلش میدرخشد و این نور (چراغ صبح) از وجود معشوقش ناشی میشود.
5. “ز صدق آینه کردار صبح خیزان بود / که نقش طلعت خورشید یافت شام شما”
• شاعر اشاره میکند که صداقت و خوبیهای معشوق باعث شده است که او مانند خورشید بدرخشد و در شب نیز نورانی باشد.
6. “زمان به دست شما می دهد زمام مراد / از آن که هست به دست خرد زمام شما”
• در اینجا، شاعر میگوید که زمان به شما قدرت و اختیار میدهد تا به آرزوهایتان برسید، زیرا عقل و خرد شما نیز در این مسیر همراه است.
7. “همای اوج سعادت که می گریخت ز خاک / شد از امان زمین دانه چین دام شما”
• شاعر به پرندهای (همای) اشاره میکند که نماد سعادت است و اکنون در دام معشوق گرفتار شده است. این نشاندهندهی خوشبختی و موفقیت است.
8. “به زیر ران طلب زین کنید اسب مراد / که چون سمند زمین شد سپهر رام شما”
• شاعر میگوید که باید آرزوهایتان را سوار بر اسب مراد کنید، زیرا سرنوشت (سپهر) به نفع شماست و همه چیز برایتان مهیاست.
9. “به شعر سایه در آن بزمگاه آزادی / طرب کنید که پر نوش باد جام شما”
• در این بیت، شاعر دعوت میکند تا در جشن آزادی شادی کنند و از زندگی لذت ببرند، زیرا زندگی مانند جامی پر از نوش است.
به طور کلی، این شعر بیانگر شادی، عشق و امید به آیندهای روشن است و نشاندهندهی زیباییهای زندگی و تاثیر مثبت معشوق بر شاعر است.