عکس گال
عکس گال روی دست بیمار همراه با خشکی پوست
علائم گال در ناحیه زیر بغل
شکل شماتیک از کنه گال و علائم آن روی دست
عکس علائم گال روی دست بیمار
تصویر گال روی دست
تصویر سه بعدی گال
بیماری گال روی دست بیمار همراه با عفونت ثانویه
عکس گال زیر میکروسکوپ
برای دیدن ویدیو و عکس‌های بیشتر از این بیماری روی لینک زیر کلیک کنید:
بیماری‌های پوستی سالانه میلیون‌ها نفر را در سراسر دنیا تحت تأثیر قرار می‌دهند. یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی که در بسیاری از کشورها مشاهده شده است؛ گال نام دارد. اپیدمی گال در چند سال اخیر، به یک نگرانی مهم در سراسر جهان تبدیل شده است؛ تا حدی که سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز این بیماری را به مجموعه بیماری‌های نادیده گرفته اضافه کرده است.
ایران نیز از آسیب‌های بیماری گال در امان نبوده و تعداد موارد گزارش شده در سال‌های اخیر، افزایش چشمگیری داشته است. این اپیدمی برای کنترل شیوع، نیاز به توجه و اقدام فوری دارد و مؤثرترین کار در این زمینه، افزایش آگاهی در خصوص این بیماری همه گیر است. با اطلاع رسانی و آموزش تخصصی در مورد عوامل ایجاد این بیماری، روش‌های پیشگیری و استفاده از درمان‌های مؤثر، می‌توان این بیماری را در کشور ریشه کن کرد.
بررسی علمی گال
گال، یک بیماری استوایی نادیده گرفته شده در ایران است که بر اثر هجوم نوع خاصی از کنه که میان عموم به نام کنه گال شناخته می‌شود، گسترش می‌یابد. مطابق با تحقیقات منتشر شده در مجله NBCI، آلودگی‌های ناشی از گال در ایران، در موقعیت‌های جغرافیایی و اقلیم‌های مختلف مشاهده شده است.
انگل‌های خارجی مانند کک، شپش، کنه و برخی گونه‌های خاص از مگس‌ها، از مهره‌داران به‌عنوان محل تغذیه و تکثیر برای زنده ماندن و تکمیل چرخه زندگی خود استفاده می‌کنند. گال که توسط کنه میکروسکوپی به نام Sarcoptes scabiei ایجاد می‌شود، جزو این انگل‌های خارجی است و با نفوذ به داخل بدن، باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی، خارش و تاول‌های ریز در سطح پوست می‌شود. عوارض ثانویه این بیماری ممکن است به سمت عفونت‌های باکتریایی نیز پیشرفت کند و منجر به عوارض جدی‌تری از جمله سپتی سمی، بیماری کلیوی و بیماری روماتیسم قلبی شود.
کنه‌های بالغ گال با ایجاد حفره‌های ریز داخل اپیدرم، هر روز 2 تا 3 عدد تخم می‌گذارند و در صورت عدم درمان، در عرض 2 تا 3 ماه می‌توانند به کل بدن آسیب برسانند. کنه گال به جز انسان، بیش از 100 گونه پستاندار اهلی را نیز آلوده می‌کند؛ با این حال احتمال انتقال آن از حیوان به انسان، بسیار پایین است.
شیوع گال در ایران
مطابق با اطلاعات بررسی شده، بیماری گال در 21 استان کشور دیده شده است و احتمال گسترش آن نیز در سال‌های آینده، افزایش خواهد یافت. جدول زیر جزئیات بررسی‌های انجام شده در خصوص وقوع گال در ایران را تا سال 2022 نشان می‌دهد.
استانشرح آزمایشمیزان شیوعمیزبانالبرزشیوع گال در بین زندانیان1404 نفرانسانآذربایجان شرقیانگل‌های خارجی بین خرگوش‌های سفید و گوسفندان50 موردخرگوش، گوسفندآذربایجان غربیانگل‌های خارجی میان نیروهای پلیس، خرگوش‌های سفید، گوسفند و بز657 موردانسان، خرگوش، گوسفند و بزبوشهرگال در مدارس ابتدایی، جرب سارکوپتیک غزال، انگل‌های خارجی میان نیروهای پلیس94 موردانسان و آهوفارسمرد 40 ساله، گال در افراد HIV/AIDS241 نفرانسانگلستانگال در کودکان دبستانیNAانسانگیلانانگل‌های خارجی میان سگ های ولگرد، شیوع بیماری‌های پوستی در بین زندانیان2135 موردانسان، سگهمدانشیوع گال در بین زندانیان384 نفرانسانهرمزگانمطالعه روی کودکان دبستانی ، شیوع گال در بین زندانیان، شیوع گال در سربازان1425 نفرانساناصفهانیک مرد 85 ساله، یک خانواده 5 نفره آلوده، تعدای از بیماران2915 نفرانسانکرمانشیوع گال در بین زندانیان، گال در موش خانگی2853 موردانسان، موشکرمانشاهگال در زندانیان آلوده به HIV79 نفرانسانخوزستاندو مورد گال نروژی، یک مورد شدید در کودک 4 ماهه، گال در میان نیروهای پلیس265 نفرانسانکردستانگال در میان نیروهای پلیسNAانسانلرستانگال در میان نیروهای پلیسNAانسانمازندرانانگل‌های خارجی سگ‌های ولگرد، گال در کودکان دبستانی، گال در بین بیماران1265 موردانسان، سگقزوینانگل‌های خارجی سگ‌های ولگرد20 موردسگقمگال در بین بیماران411 نفرانسانخراسان رضویبیماران مشکوک، درماتوز دستگاه تناسلی، گال در مرکز توان‌بخشی2478 نفرانسانسیستان و بلوچستانگال در میان نیروهای پلیسNAانسانتهرانشیوع بیماری های پوستی5658 نفرانسانعلل اپیدمی گال در ایران
عوامل کلیدی متعددی در شیوع گسترده این بیماری در کشور نقش داشته‌اند که اصلی‌ترین آنها شامل بهداشت نامناسب و زندگی در محیط‌های غیربهداشتی، عدم دسترسی به روش‌های درمانی مؤثر و همچنین فشارهای اجتماعی وارد شده به فرد مبتلا می‌شوند.
بهداشت نامناسب و محیط زندگی آلوده
مطابق با آمار بررسی شده، محیط زندگی نامناسب و همچنین عدم رعایت بهداشت، یکی از اصلی‌ترین عوامل شیوع گال در ایران بوده است. محیط‌های شلوغ و آلوده مانند اردوگاه‌های پناهندگان یا پناهگاه‌های افراد بی‌خانمان، زندان‌ها، مراکز توان‌بخشی، مهدکودک‌ها، مدارس ابتدایی و مراکز نگهداری از سالمندان، جزو اصلی‌ترین مکان‌ها برای انتشار گال محسوب می‌شوند. علاوه بر این موارد، اقدامات بهداشتی ضعیف مانند عدم حمام کردن منظم و یا به اشتراک گذاشتن لباس‌ها و ملافه‌های آلوده، می‌تواند گسترش کنه‌ها را تسهیل کند.
عدم دسترسی به روش‌های درمانی گال
از دیگر دلایلی که تا حد زیادی گال را در ایران گسترش داده، عدم دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و استفاده از روش‌های دارویی برای درمان این بیماری است. با توجه به اینکه گال بیشتر در مناطق حاشیه نشین مشاهده است، پرداخت هزینه‌های درمان برای افرادی که در این مناطق زندگی می‌کنند تا حدودی دشوار خواهد بود. این عامل نه تنها باعث افزایش شدت بیماری در فرد می‌شود، بلکه چرخه عفونت را تداوم می‌بخشد و کنترل شیوع بیماری را دشوار می‌کند. از طرفی عدم اقدام برای درمان، باعث شیوع بیماری‌های دیگر نظیر زرد زخم و سلولیت میان افراد این جوامع می‌شود.
فشارهای اجتماعی و فرهنگی
فشارهای اجتماعی وارد شده به فرد بیمار نیز می‌تواند به عنوان عاملی اصلی برای اپیدمی گال در ایران مطرح شود. باید توجه داشت در حالی که علائم جسمی گال به اندازه کافی می‌تواند ناراحت کننده باشد، فشار روانی که فرد مبتلا به گال از سمت جامعه با آن مواجه می‌شود نیز می‌تواند به همان اندازه چالش برانگیز جلوه دهد. بسیاری از افراد تنها عامل ابتلا به گال را عدم رعایت بهداشت شخصی در نظر می‌گیرند؛ در حالی که این بیماری به راحتی و از طریق تماس فیزیکی نزدیک با فرد مبتلا هم می‌تواند انتقال پیدا کند. فشارهای وارد شده به فرد مبتلا ممکن است او را از طی کردن روند درمان منصرف کند. با پنهان کردن بیماری، شخص نه تنها بهبودی پیدا نمی‌کند، بلکه سایر افراد خانواده، دوستان و آشنایان خود را نیز به راحتی مبتلا خواهد کرد.
اثرات اپیدمی گال بر افراد و جوامع در ایران
با توجه به گسترش اپیدمی گال در سراسر جهان، اثرات مختلف این بیماری را به سادگی می‌توان در سایر کشورها مشاهده کرد. گال نه تنها اثرات فیزیکی و روانی مختلفی را روی فرد بیمار می‌گذارد، بلکه هزینه‌های زیادی را نیز به دولت و البته شخص بیمار متحمل می‌کند. بیماری گال در ایران نیز با اثرات مختلفی همراه خواهد بود که در ادامه به مهم‌ترین آنها پرداخته شده است.
اثرات فیزیکی گال بر افراد مبتلا
اثرات فیزیکی گال بر افراد مبتلا می‌تواند بسیار ناراحت کننده و حتی زجرآور باشد. شایع‌ترین علامت این بیماری، خارش شدید به خصوص در شب است که می‌تواند خواب و فعالیت‌های گلستان فان بیمار را مختل کند. خارش ایجاد شده روی پوست ناشی از ایجاد حفره توسط کنه‌ها به داخل پوست برای تخم گذاری است که منجر به برجستگی‌ها و بثورات قرمز رنگ می‌شود.
با پیشرفت آلودگی، پوست ممکن است ملتهب شود و زخم‌های پوسته‌ای یا تاول ایجاد کند. در موارد شدید، گال می‌تواند منجر به عوارضی مانند عفونت‌های باکتریایی یا زرد زخم شود. نوزادان، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، در برابر این عوارض آسیب پذیرتر هستند.
اثرات روانی ابتلا به گال
در حالی که علائم فیزیکی گال به صورت کامل مستند شده است، این بیماری با برخی اثرات روانی نیز همراه است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. افراد مبتلا به گال ممکن است به دلیل شرایط خود، به شدت دچار اضطراب و افسردگی شوند؛ به خصوص اگر فشارها از سمت جامعه بیشتر باشد. علاوه بر این، خارش شدید پوست به خصوص در شب، ممکن است اثرات جدی روی خواب بیمار داشته باشد و الگوی خواب او را به هم بریزد. تحریک پذیری شدید و تغییرات خلقی نیز از دیگر مواردی هستند که فرد مبتلا به گال ممکن است تجربه کند.
بار اقتصادی بر افراد و سیستم بهداشت و درمان کشور
از دیگر اثرات اپیدمی گال می‌توان به بار اقتصادی آن اشاره کرد. افرادی که از گال رنج می‌برند، به دلیل هزینه‌های مربوط به درمان از جمله ویزیت پزشک، داروهای تجویزی و داروهای بدون نسخه، اغلب با فشار مالی زیادی مواجه می‌شوند. علاوه بر این، خارش و ناراحتی شدید ناشی از گال می‌تواند منجر به از دست دادن روزهای کاری بیمار شود و روی ثبات مالی این افراد تأثیر منفی بگذارد.
در مقیاس بزرگ‌تر، بار بیماری گال بر سیستم مراقبت‌های بهداشتی کشور نیز بسیار زیاد است. تشخیص و درمان گال نیازمند منابعی مانند پرسنل پزشکی، داروها و امکانات نسبتاً بالاست. شیوع بالای گال در جمعیت‌های خاص می‌تواند سیستم مراقبت‌های بهداشتی را تحت‌الشعاع قرار دهد و منجر به افزایش هزینه‌ها و کاهش کارایی در ارائه مراقبت برای سایر مسائل بهداشتی شود. به همین دلیل، باید تلاش کرد تا از طریق آموزش، راهبردهای پیشگیری و دسترسی به گزینه‌های درمانی مقرون به صرفه، به این موضوع رسیدگی شود.
اقدامات مؤثر برای مقابله با اپیدمی گال
اپیدمی گال در سال‌های گذشته، هزاران نفر را در سراسر استان‌های کشور تحت تأثیر قرار داده است. هر چند دولت راهکارهایی برای مهار گسترش گال ارائه داده است، اما کمبود منابع و زیرساخت‌ها، رسیدگی مؤثر به این مشکل را کمی دشوار کرده است. با این وجود اگر راهکارهای مفید و مؤثری در این زمینه در پیش گرفته شود، می‌توان به بهبود وضعیت این بیماری امیدوار بود.
ابتکارات دولت برای بهبود دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی و درمان گال
در سال‌های اخیر، دولت ابتکارات قابل توجهی را برای بهبود دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی بیماری گال برای شهروندان، انجام داده است که نباید از آنها چشم پوشی کرد. ارائه خدمات بهداشتی مقرون به صرفه، افزایش تعداد متخصصان، ارائه داروهای رایگان یا کم هزینه برای برخی اقشار جامعه با استفاده از بیمه‌های مختلف و همچنین تقویت زیرساخت‌های مراقبت بهداشتی با ساخت بیمارستان‌ها و کلینیک‌های تازه تأسیس در مناطق محروم، از جمله راهکارهای دولت برای مقابله با این بیماری و سایر بیماری‌های پوستی بوده است. با این وجود عدم اطلاع رسانی مناسب و همچنین کمبود مراقبت‌های بهداشتی در مناطق حاشیه نشین برخی استان‌ها، در مهار این بیماری اختلال به وجود آورده است.
مجموعه‌ها و شرکت‌های غیردولتی که برای افزایش آگاهی در مورد پیشگیری و درمان گال فعالیت می‌کنند
یکی از اصلی‌ترین بخش‌هایی که در مهار بیماری گال و همچنین اطلاع رسانی‌های کارآمد در خصوص این بیماری نقش داشته، بخش خصوصی و شرکت‌های غیر دولتی است. بسیاری از وب‌سایت‌های پزشکی معتبر در سطح اینترنت، اطلاعات مفیدی را در مورد چگونگی تشخیص علائم گال، روش‌های درمان و نحوه پیشگیری از آن ارائه داده‌اند که دسترسی به آنها بسیار ساده است. اگر شما یا نزدیکانتان نشانه‌هایی از این بیماری دارید، کافی است با دکتر گال یا انواع سازمان‌های فعال در این زمینه تماس بگیرید تا به صورت کاملاً ایمن و با حفظ حریم شخصی، اطلاعات مفیدی را در خصوص درمان این بیماری دریافت نمایید.
روش‌های درمانی مؤثر
درمان‌های مختلفی برای گال ارائه شده‌اند که شامل پمادهای موضعی و دارهای خوراکی می‌شوند. شواهد نشان داده است زمانی که این داروها طبق دستورالعمل دکتر گال استفاده شوند، اثربخشی فوق‌العاده‌ای خواهند داشت و می‌توانند به صورت کامل، علائم گال را در بیمار از بین ببرند. این داروها شامل پرمترین موضعی، کروتامیتون موضعی و ایورمکتین خوراکی می‌شوند. عوارض جانبی ایجاد شده توسط این داروها، به ندرت ایجاد می‌شود.
کرم موضعی پرمترین 5% مؤثرترین و پرکاربردترین روش درمانی گال است. این کرم معمولاً یک بار در هفته و به مدت 14 روز (در مجموع 2 بار) استفاده می‌شود. با این حال، این روش درمانی گاهی اوقات ممکن است با افزایش مقاومت گال (به دلیل سیستم ایمنی ضعیف) و واکنش‌های آلرژیک نادر همراه باشد.
ایورمکتین خوراکی، گزینه دیگری است که برای درمان قطعی گال استفاده می‌شود. اگرچه سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا استفاده از این دارو را برای درمان گال تأیید نکرده است، با این حال اثرات ایورمکتین روی درمان گال، کاملاً اثبات شده هستند. این داروی خوراکی برای افراد ده سال به بالا تجویز می‌شود و معمولاً به صورت یک دوز مصرف می‌شود. در صورت تداوم علائم، دو هفته بعد دوز اضافی توسط پزشک تجویز می‌شود. ایورمکتین خوراکی به دلیل راحتی تهیه، سهولت مصرف و کمبود عوارض جانبی، گزینه‌ای بسیار مؤثر است که برای درمان گال در موارد شدیدتر توصیه می‌شود.
گزینه‌های دیگر برای درمان گال، لیندان موضعی، کرم گوگرد 5 درصد، مالاتیون و ایورمکتین موضعی هستند که نسبت به روش‌های قبلی، کارایی کمتری دارند. با این حال بسته به شرایط بیمار و تشخیص پزشک، می‌توانند بسیاری از موارد گال کلاسیک و خفیف را به سرعت درمان کنند.
سؤالات رایج در خصوص بیماری گال
با توجه به اینکه سطح اطلاع رسانی‌های کارآمد در این زمینه نسبتاً پایین است و بسیاری از افراد ممکن است با وجود مشاهده برخی علائم، احتمال وجود گال را نادیده بگیرند، در ادامه به برخی از رایج‌ترین سؤالات را پاسخ داده‌ایم که می‌توانید از آنها استفاده نمایید.
آیا من از حیوان خانگی خود گال گرفته‌ام؟
خیر. حیوانات گال انسان را منتقل نمی‌کنند. حیوانات خانگی ممکن است با انواع دیگری از کنه گال آلوده شوند که در انسان زنده نمی‌ماند یا تکثیر نمی‌شود؛ اما باعث “جرب” در حیوانات می‌شود. اگر حیوان مبتلا به جرب با فردی تماس نزدیک داشته باشد، کنه حیوانی می‌تواند زیر پوست فرد قرار گیرد و باعث خارش موقت و تحریک پوست شود. با این حال، کنه حیوانی نمی‌تواند روی پوست انسان تکثیر شود و طی چند روز خود به خود می‌میرد.
آیا گال با شنا در استخر عمومی قابل انتقال است؟
گال در اثر تماس طولانی مدت پوست به پوست با فردی که گال دارد منتقل می‌شود. گال گاهی اوقات می‌تواند از طریق تماس با وسایلی مانند لباس، رختخواب یا حوله‌هایی که توسط فرد مبتلا به گال استفاده شده است نیز منتقل شود؛ با این وجود امکان انتشار این بیماری در استخر بسیار نادر است، مگر اینکه فرد مبتلا، گال پوسته دار داشته باشد.
چگونه می‌توانم کنه گال را از لباسم پاک کنم؟
کنه گال بیش از 2 تا 3 روز خارج از پوست انسان زنده نمی‌ماند. اقلامی مانند رختخواب، لباس و حوله‌هایی که توسط فرد مبتلا به گال استفاده می‌شود را می‌توان با شستشو در آب داغ و خشک کردن در هوای آزاد، پاک‌سازی کرد. اقلامی که قابل شست و شو نیستند را می‌توان با بسته بندی در کیسه‌های پلاستیکی به مدت 72 ساعت، ضدعفونی کرد.
اگر با فردی که گال دارد تماس داشته باشم، باید خود را درمان کنم؟
خیر. اگر احتمال می‌دهید که به گال مبتلا شده‌اید، فوراً باید به پزشک متخصص یا دکتر گال اطلاع دهید. تنها پزشک می‌تواند با تشخیص نوع بیماری، داروهای مؤثر برای درمان گال شما را تجویز نماید.
چه مدت پس از درمان، احتمال انتقال گال از بین می‌رود؟
گال 12 ساعت پس از درمان مؤثر، دیگر مسری نیست. با این حال تا زمانی که کنه و تخم‌های آن در بدن بیمار وجود داشته باشند، احتمال انتقال بیماری وجود خواهد داشت.
منبع : https://www.nhs.uk/conditions/scabies
